Już polskie terminy budzą wątpliwości gdyż analizując zasoby internetowe znajdziemy szereg różnych definicji. Jak w tej sytuacji znaleźć angielski odpowiednik? Kierując się trochę intuicją lingwistyczną zauważymy, że wypowiedzenie sugeruje możliwość zakończenia danej umowy w dowolnym czasie - tak jak w pracy, składamy wypowiedzenie bo np. znaleźliśmy lepszą posadę. Wówczas idealnym odpowiednikiem angielskim w kontekście budowlanym będzie "Termination for convenience". Natomiast odstąpienie od umowy ma miejsce gdy są ku temu istotne podstawy w postaci naruszenia warunków umowy i wówczas mamy do czynienia z "Termination for breach".

Znalazłem bardzo fajne, zwięzłe wytłumaczenie różnicy między curtain wall (ściana osłonowa) a (exterior wall) cladding (okładzina elewacyjna): 

Cladding can be made in various materials such as aluminium, wood, stone tiles etc.

A curtain wall is not part of the exterior wall and supports only itself, cladding is also a structural piece in the construction.

Analiza internetu wskazuje, że póki co (stan na dzisiaj) nie ma powszechnie przyjętego polskiego odpowiednika tego terminu technicznego. Większość architektów wnętrz stosuje więc terminy anglojęzyczne czyli wall washing lub wall grazing. Wall washing to równomierne oświetlenie całej powierzchni ściany pod dużym kątem, dzięki czemu unikamy niepożądanego uwypuklania/ podkreślania faktury. Tymczasem wall grazing ma zadanie przeciwne: uwypuklić ozodbną fakturę ściany. Chciałbym zaproponować terminy autorskie: oświetlenie uwypuklające fakturę i oświetlenie całopowierzchniowe nieuwypuklające faktury ściany.

Tłumaczenia kosztorysów robót budowlanych to zazwyczaj praca łatwa i przyjemna. Aczkolwiek czasami trafi się termin wymagający dość dużego nakładu czasu. W obecnie tłumaczonym przeze mnie kosztorysie terminem tym była "pozycja uproszczona". Termin występuje dość rzadko aczkolwiek być może wejdzie do języka na stałe, warto więc poszukać prawidłowego odpowiednika angielskiego. Po polsku oznacza on pozycję w kosztorysie, w przypadku której nie wyszczególniamy kosztów robocizny i sprzętu a jedynie cenę jednostkową, którą mnożymy przez ilość obmiarową. Jako odpowiednik angielski proponuję przyjąć termin "quantity item". W języku angielskim występuje bowiem pojęcie "kosztorysu uproszczonego" - quantity estiamate. Jak widać jest to dość wierny odpowiednik:

"In a quantity estimate a painter is asked to repaint the entire interior of a house. He knows that repainting walls, ceilings and trim costs about $3 to $4 per square foot. The house is 3000 square feet. At $3 per square foot, the work would cost about $9000."

 

Przeskok sprężysty ma miejsce podczas obciążania pręta, gdy ten "przeskakuje" z jednego stanu równowagi (state of equilibrium) do innego, sąsiedniego. W tłumaczeniach polskich artykułów naukowych z dziedziny wytrzymałości materiałów dominuje tłumaczenie jump. Ten termin pojawia się również w opracowaniach pisanych przez obcokrajowców jednak o wiele rzadziej niż termin prawidłowy czyli "snap-through". Naszukałem się i znalazłem - tak to jest z tłumaczeniami technicznymi, że czasem trzeba się sporo naszukać by znaleźć prawidłowy angielski termin techniczny. Mamy np. przeskok sprężysty czyli elastic snap-through.

Zacznijmy od tego, że szpros szprosowi nie równy. Mamy szprosy konstrukcyjne (najdroższe, rzadko stosowane), szprosy wiedeńskie (rozwiązanie pośrednie), szprosy wewnątrzszybowe i najtańsze szprosy naklejane. Szprosy wideńskie też są de facto naklejane jednak obowiązkowo z obu stron gdyż wewnątrz szyby znajduje się nieestetyczna ramka. Szprosy tradycyjnie nazywano muntins (nie mylić z pionowymi mullions). Obecnie najbezpieczniejszym terminem jest "glazing bars". Sprosy wewnątrzszybowe (lub międzyszybowe) są tanie i jednocześnie niekłopotliwe w utrzymaniu gdyż nie wystają nad powierzchnię szyby. Najlepszym tłumaceniem będzie termin "internal spacer bars", "interbars", ewentulanie brytyjski "Georgian bars". Szprosy konstrukcyjne, które szeczywiście dzielą szybę na mniejsze pola po angielsku najlepiej nazwać "real glazing bars" lub "solid glazing" bars. Szprosy naklejane (zasadniczo z jednej strony) to "stick on bars", "plant on bars" lub "astragal bars". Odmianą szprosów naklejanych są szprosy wiedeńskie czyli Vienna glazing bars lub Viennese style bars.

Offer w znaczeniu oferta to bez wątpienia polonizm. Oferta w budownictwie, przemyśle to np. proposal, gdy startujemy w przetargu bid lub tender. Jak nazywa się jednak dział w firmie, który zajmuje się przygotowywanie ofert na wykonanie danych robót lub dostawę? Niezłym odpowiednikiem będzie "Estimating Department" a osobę w nim pracującą nazwiemy "Estimation Engineer" - w przypadku specjalisty ds. ofertowania lub "Estimation Coordinator" w przypadku kierownika działu.

Powyższe terminy należą do coraz mniejszej ale wciąż licznej grupy terminów, które ciągle nie dają mi spokoju. Wszystko przez to, że ciągle szukam idealnego odpowiednika. Tłumaczenia stricte techniczne nie stwarzają zazwyczaj takich problemów, w skrócie: cegła to cegła, plus minus we wszystkich językach i kulturach świata. Gorzej gdy mamy "na tapecie" termin techniczny, który dotyczy jakiejś klasyfikacji na przykład. Słownik oczywiście daje propozycje tłumaczeń stanu surowego i wykończenia pod klucz. Dzisiaj dopisałem jednak wykonanie pod klucz i wykonanie w stanie surowym. W tym pierwszym przypadku zaproponowałem "shell condition" czyli np. project in shell condition a wykonanie pod klucz to po angielsku "turn-key condition".

Zawsze jest z tym pewien problem gdy musimy znaleźć angielski odpowiednik polskiego terminu, który wynika z określonej klasyfikacji. Póki co Unia nie zrobiła z tym porządku (czy kiedykolwiek zrobi?). Proces budowlany obejmujący uzyskanie PnB wygląda np. zupełnie inaczej w Polsce niż w UK i w związku z tym wszystkie tłumaczenia są jedynie przybliżeniem.

Co zrobić z terminem podanym w tytule? Okazuje się, że materiał NRO odpowiada mniej więcej klasyfikacji A i B reakcji na ogień - czyli "no contribution to fire" i "very little contribution to fire". W tłumaczeniu technicznym, które aktualnie wykonuję (operat ppoż.) przyjąłem więc "materials with no or very limited contribution to fire"  ... dla świętego spokoju dodając w nawiasie (NRO rating).

Któż nie słyszał piosenki Jimmiego Hendriksa cross-town traffic. I któż nie wie co to jest ruch przelotowy? Wiadomo, po to budujemy obwodnice (by-pass, ring road) aby uniknąć tej uciążliwości powodującej oprócz zanieczyszczenia powietrza pochodzącego z ruchu drogowego (traffic-related air pollution (TRAP)) m.in. efekt rozdzielenia (severance effect). Dzisiaj połączyłem w słowniku oba te terminy, zostawiając jednak poprzednią propozycję tj. "through traffic", która według mojej wiedzy jest jak najbardziej poprawna.

Mieszkając na wsi przez wiele lat naigrywałem się z siłowni zewnętrznej zamontowanej z pieniędzy UE. Mówiłem: kto na wsi będzie korzystał z takiego sprzętu! Przecież tutaj każdy ma mnóstwo pracy fizycznej w ogrodzie, możliwość spacerów, jazdy na prawdziwym rowerze. Aż... przyszła kryska na matyska. Zacząłem biegać a jedyna trasa przechodzi koło tej właśnie siłowni zewnętrznej. No i siłą rzeczy zacząłem z niej korzystać. Sama siłownia to po angielsku outdoor gym a ćwiczenie na takiej siłowni to street workout. Znajdziemy tam mój ulubiony orbitrek czyli po angielsku cross trainer - uwielbiam takie terminy, gdzie angielski odpowiednik nijak się ma do polskiego. Jest tam jeszcze rower spinningowy czyli po angielsku bike trainer. I jest też rower. I to jest słowo angielskie! Po polsku wioślarz (treningowy).

Wpadło mi tłumaczenie, w którym roi się od terminologii korporacyjnej. 

Postanowiłem podzielić się odkryciami (tłumaczenie jest w kierunku pl-ang. więc nie odpowiadam za poprawność terminów polskich). Listę będę sukcesywnie uzupełniał:

handlowiec - sales clerk

fakturzysta - billing clerk

faktura eksportowa - commercial invoice for export

zrealizować zamówienie - deliver goods (and/or services)

Uzdatnienie to termin techniczny, który (jak wiele innych) "chodzi za mną" od lat. Trudno znaleźć idealny odpowiednik. Czasami może to być treatment, purification, itd. Uzdatniamy przecież np. wodę - stacja uzdatniania wody, piękny polski termin techniczny. W tym konkretnym przypadku natrafiłem na ten termin w kontekście dotyczącym recyklingu. Chodziło o przygotowanie stłuczki do dalszego wykorzystania. Wertując zasoby internetowe znalazłem całkiem niezły odpowiednik angielski: pre-processing. 

Tłumaczeniami technicznymi zajmuję się od prawie 30 lat a od dobrych kilku czekam, aż wreszcie ktoś się zorientuje. Zorientuje się, że tłumaczenie techniczne wykonane maszynowo nie nadaje się do niczego! I dzisiaj wreszcie, po tylu latach dostałem mejla od potencjalnego klienta o treści: "Szczerze mówiąc kierowaliśmy już to tłumaczenie do kilku firm, niestety efekty były dalece niezadowalające". Klient zapewne musiał za każdym razem zapłacić za wykonaną usługę .... wrzucenia tekstu do maszynki tłumaczeniowej. Powtarzam i będę powtarzał do śmierci, że tekstów technicznych, artykułów naukowych po prostu nie da się tłumaczyć maszynowo! Być może w tłumaczeniach umów tłumaczenie maszynowe zdaje egzamin. Może. W każdym razie jeśli chcecie Państwo otrzymać tłumaczenie o dobrej jakości to zapraszam do skorzystania z naszych usług. Proszę pisać lub dzwonić: 601 725 191, Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript..

Przyznam, że nieco w ostatnich latach zaniedbałem terminologię kolejową. Termin subballast chodził za mną od dawna. Z analizy rysunków w internecie wynikało, że jest to odpowiednik warstwy ochronnej. Ale jednocześnie mamy w podtorzu coś takiego jak blanket lub capping layer. W wyniku analizy dokumentacji technicznych doszedłem do wniosku, że subballast to (o dziwo!) górna warstwa ... podtorza. Czyli patrząc od góry mamy nawierzchnię kolejową z szynami, podkładami i podsypką, która oparta jest na podtorzu zaczynającym się od warstwy górnej podtorza - subballast. Pod warstwą górną podtorza mamy opcjonalną warstwę ochronną a niżej dolną warstwę podtorza i podłoże gruntowe. 

W tłumaczeniach technicznych oraz tłumaczeniach artykułów naukowych precyzja jest sprawą zasadniczą. Często tłumacz musi być bardziej precyzyjny od autora gdyż po zagłębieniu się w tekst oryginału okazuje się, że ten czy ów termin jest nieprecyzyjny. 

Jeśli chodzi o wahania dobowe, w ciągu doby to termin "over the day" czy "during the day" nie jest zbyt precyzyjny (bo czy obejmuje on również noc?). Daily z kolei oznacza z dnia na dzień. "varies hourly" wydaje się być optymalną opcją i to nawet niekoniecznie trzeba chyba dodawać, że w ciągu dnia a także nocy. 24 hours jest dość dobrą alternatywą ale nie w każdej sytuacji ładnie to wygląda i strony .uk też tego nie potwierdzają.

Niby jeden z prostszych terminów technicznych. Najczęściej proponowane tłumaczenie to "Operation and Maintenance Manual". Jak to zwykle bywa w przypadku tłumaczeń technicznych, by właściwie oddać dany termin należy przede wszystkim przeanalizować jego znaczenie. W tym przypadku należy sprawdzić co takiego zawiera DTR i czy odpowiada to zawartości tłumaczonego przez nas O&M manual. Dokumentacja techniczno-ruchowa, inaczej paszport maszyny zawierać powinna wszystkie elementy, powinien to być komplet dokumentacji przekazanej przez producenta. O&M manual to nie koniecznie komplet dokumentacji obejmujący wszystkie schematy, instrukcję montażu oraz oczywiście instrukcję obsługi dla użytkownika. Chciałbym zaproponować tłumaczenie "machine documentation" gdyż w ten sposób na pewno niczego nie pominiemy.

Tłumaczenie opisów architektonicznych to dość specyficzna, odrębna kategoria tłumaczeń technicznych. W wielu aspektach opisom architektonicznym bliżej jest do sztuk pięknych niż techniki. Czy zatem tłumacz techniczny powinien zajmować się tłumaczeniem opisów architektury? W moim słowniku staram się wpisywać każdy czysto architektoniczny termin, na który napotkam. Słownik nie zawiera jednak zbyt wielu terminów z zakresu architektury klasycznej, gdyż takie tłumaczenia stanowią raczej rzadkość.

Przechodząc do meritum - będę dzielił się tutaj z najnowszymi odkryciami ale szczególnie w przypadku opisów architektury proszę o wyjątkową czujność/ krytycyzm. Zacznijmy od lekkości. Nie chodzi oczywiście o wagę tylko lekkość optyczną. Każdy wie o co chodzi ale jak to powiedzieć po angielsku? Lightness w tym znaczeniu występuje bardzo rzadko. Trudno na tej podstawie wyrokować o prawidłowości bądź nieprawidłowości takiego tłumaczenia. 

Wertując zaosoby internetowe znalazłem dość ciekawe tłumaczenie terminu "lekkość", a mianowicie "subtle in design". Moim zdaniem jest to całkiem niezły odpowiednik, występuje często i oddaje sens lekkości nie prowadząc przy okazji do nieporozumień.

Termin tym razem dość długi ale jak najbardziej techniczny bo przecież statystyka to nieodłączny element współczesnych badań. Sam rozrzut statystyczny chodzi za mną od dawna. Mój słownik, który zawiera sporo terminów statystycznych, podaje cztery opcje: variability, variation, dispersion, scatter lub scattering. Trudno powiedzieć, który z nich jest najlepszy, dla potrzeb niniejszej analizy przyjmijny variability. Jak powiedzieć większy? Czasami najprostsze tłumaczenia są najlepsze, bigger wydaje się być dobrym rozwiązaniem. Podobnie jest ze słowem charakteryzować się. Wiadomo, że kalka w tym przypadku błędem (odradzam termin is characterised by).  If a data set is more spread out it has more variability. Czyli charakteryzować się większym rozrzutem to "be more spread out". Tak bym proponował.

Nie negując znaczenia ceny chciałbym gorąco zaapelować o korzystanie przy wyborze tłumacza technicznego nieco bardziej złożonego algorytmu. W mojej ocenie cenę należy powiązać w jakiś sposób z doświadczeniem w zawodzie. Niech to doświadczenie w zawodzie (liczone koniecznie liczbą lat a nie przetłumaczonych stron dokumentajcji!) będzie miało nawet niewielką w porównaniu do ceny wagę ale niech ma choćby niewielki wpływ na wybór oferty. Od jakiegoś czasu bywam na jednym z bardziej znanych forów internetowych dla tłumaczy, gdzie klienci zgłaszają zapotrzebowania na tłumaczenia. Jestem prawie pewien, że jedynym czynnikiem jest cena. Przeglądając ogłoszenia ani razu nie spotkałem się z prośbą "proszę o określenie doświadczenia w zawodze" lub proszę o podanie specjalizacji. Dla klienta liczy się wyłącznie język i cena. Gotów jest jeszcze zapłacić nieco więcej za język z grupy tzw. języków rzadkich ale już w przypadku tłumaczeń na i z j. angielskiego każdy chciałby mieć tłumaczenie za pół darmo. A tak się po prostu nie da. Jak będzie pół darmo to jakość będzie do śmieci. Naprawdę dobrym zabezpieczeniem przed wyrzuceniem pieniędzy w błoto jest spytanie tłumacza o doświadczenie. Tylko tyle.

Kontakt

Biuro Tłumaczeń Przekładnia

tel. 601 725 191

tlumacz@slownik-budowlany.pl

Oferta

Oferujemy tłumaczenia techniczne, zarówno ustne jak i pisemne w języku angielskim. Nasza specjalność to budownictwo i technologie przemysłowe. Construction/ engineering translation services in Poznan, Poland.

NAJWIĘKSZY SŁOWNIK BUDOWLANY I TŁUMACZENIA - 601 725 191

x

Dobry słownik techniczny

slownik-budowlany.pl

UWAGA! Ten serwis używa cookies i podobnych technologii.

UWAGA! Ten serwis używa cookies i podobnych technologii. Brak zmiany ustawienia przeglądarki oznacza zgodę na to. Czytaj więcej…

Zrozumiałem